“Plaka değişikliği nasıl yapılır?”, “Plaka değişikliği için gerekli şartlar nelerdir?”, “Plaka değişikliği için hangi belgelere ihtiyaç vardır?”, “Nereden randevu almak gerekir?”, “Ücreti ne kadardır?”, “Plaka değişikliği ile plaka yenileme arasında ne gibi farklar vardır?”, “Özel plaka nasıl alınır?” gibi plaka yenileme ve değiştirme hakkındaki tüm sorularınızın cevaplarını otomobilsahibi.com olarak derledik. 

Aracının plakasını özelleştirmek ya da eski aracında yer alan plakayı yeni aracında kullanmak isteyenlerin bunu yapabilmek için Türkiye Noterler Birliği ve Türkiye Şoförler Odası’na başvurması gerekir.

Hangi durumlarda plaka değiştirilebilir?

Plakalar genellikle satış nedeniyle değiştirilmek istenir. Bunun dışında standart değişikliği veya plakanın kaza gibi bir olayla yıpraması gibi nedenlerle de yenilenmesi gerekebilir. Tüm bunlarda aranan bazı kriterler vardır.

Aracı satın alırken plaka değişikliği talep etmeniz durumunda izlemeniz gereken adımlar şunlardır:

- Araç alım satımı sırasında noter görevlisinin “Plaka değiştirilecek mi?” sorusuna “Evet” demeniz gerekir.

- Satış belgesi düzenlendikten sonra yeni plaka numarası belirlenir.

- Eski plaka noter tarafından teslim alınır.

- Ruhsata gerekli bilgiler işlenir.

- Noterden sonra evrakla beraber Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’na bağlı en yakın odaya gitmeniz gerekir.

- Burada yeni plakalarınız basılır ve aracınıza takılır.

- Aracınızın tek ya da çift plakasında herhangi bir sorun varsa ve değiştirilmesi gerekiyorsa izlemeniz gereken yol ise şöyledir:

- Nüfus cüzdanı, araç ruhsatı ve ruhsat fotokopisi ile eski plakaları yanınıza almanız gerekir.

- Notere plaka yenilemesi ile ilgili müracaat edersiniz.

- Eski plakaları teslim ettikten sonra yeni plakanın yazdığı evrak size teslim edilir.

- Evrak ile beraber Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’na bağlı en yakın odaya gitmeniz gerekir.

- Burada yeni plakanız basılır ve aracınıza takılmaya hazır hale gelir.

Plaka değişikliğinde hangi belgeler istenir?

Plaka değişimi için yanınızda mutlaka bulunması gereken belgeler şunlardır:

- Nüfus cüzdanı

- Zorunlu Trafik Sigortası poliçesi

- Aracın eski trafik belgesi ve plakaları

- Noter satışını gösteren belge ya da geçici tescil belgesi

Hangi araçların plakaları değiştirilemez?

Herhangi bir aracın plaka değişikliğine mani olan haller şunlardır:

- Motorlu Taşıtlar Vergisi borcu olması.

- Aracın geçerli muayenesinin olmaması.

2023 plaka değişiklik ücreti ne kadar?

Noter araç devri işleminin ücreti 1.398.975 TL’dir. Ayrıca plaka yenileme için tek plakanın basım ücreti ise 165 TL, çifti 330 TL'dir. (2023 fiyatlarıdır).

Plaka değişikliği randevusu nereden alınır?

Geçmişte Emniyet Genel Müdürlüğü’ne ve bağlı kuruluşlara müracaat ederek plaka değişikliği randevusu alınması gerekirdi. Ancak günümüzde tüm işlemler noter aracılığı ile yapılır ve noterlerden randevu almak gibi bir zorunluluk bulunmaz. Dilediğiniz zaman gidip plaka değişikliği işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.

Satış ve ikametgah değişikliği nedeniyle plaka değişimi için gerekli belgeler

- Alıcı-satıcının ya da ikametgah değişikliği yapan kişinin nüfus cüzdanı ile kimlik kartı

- Aracının eski belgeleri ile plakası

- Noter satışı sonrasında aldığın satış belgeleri

- Yeni ikametgah adresinin yer aldığı belgeleri

- Zorunlu trafik sigortası poliçesi

Özel plaka nasıl alınır? Keyfi plaka değişikliği 

Özel plaka, keyfi plaka değişikliği olduğu için maliyet açısından yüksek olabilir. Kulüp, isim, siyasi parti gibi kısaltmalar için keyfi plaka değişikliği 2023 ücreti yüksek rakamlara ulaşabilmektedir. Ayrıca eğer hususi aracın için özel plaka alıyorsan plakada yazan şehirde ikametgâh etmen gerektiğini hatırlamakta fayda var. Örneğin, plakanın 06 ile başlamasını istiyorsan Ankara’da yaşayıp yaşamadığına bakılır. Bu şartı karşılamayan kişilere özel plaka çıkarılamaz. 

Özel plaka almak için öncelikle almak istediğin planının başka bir araçta kullanılıp kullanılmadığını tespit etmen gerekir. 

Emniyet Müdürlüğü’ne doğrudan giderek veya web sitesi üzerinden plaka sorgulaması yapabilir, istediğin plaka boşta ise rezerve edebilirsin.

Ardından özel plaka ücretini ödeyerek bağış mektubu almalısın.

Eğer ikinci el bir araç satın aldıysan aracın ön-arka plakalarını çıkararak noteri plaka değişikliği konusunda bilgilendirerek plakaları teslim etmen gerekir. Sigortasız araç satılır mı öğrenmek için içeriğimizi okuyabilirsin. 

Sonrasında noterden Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası’nda plaka basım merkezinden özel plakayı bastırabilir ve özel plakayı aracına monte ederek kullanmaya başlayabilirsin. 

Plaka yenileme 

Plaka yenileme ile plaka değişikliği farklı işlemlerdir. Plakanın eskimesi ve yıpranması durumunda aracın muayeneden geçemeyeceği için eski ve yıpranmış  plaka yenileme işlemi yaptırman gerekir. Plaka yenileme işlemi için nüfus cüzdanının fotokopi, araç ruhsatın ve fotokopi ile beraber notere gidebilir sonrasında Şoförler Odasına bağlı plaka basım merkezinde yeni plakanı yaptırabilirsin. 

Dolayısıyla “Plaka yenileme işlemi nerede yaptırılır?” sorusuna “Gerekli evrakları hazırlayarak Noterlik üzerinden plaka değişim işlemi yapabilirsin.” şeklinde cevap verilebilir.

Plaka yenileme için gerekli evraklar nelerdir?

Plaka yenilemede istenen belgeleri şu şekilde sıralayabiliriz. 

- Aracının ruhsatı

- Kimlik belgenin aslı ve fotokopisi

- Aracının ön-arka plakaları

Plaka yenileme için ruhsat sahibi gerekli mi? 

Plaka yenileme için notere gittiğinde mutlaka aracın yasal temsilcisinin ya da araç sahibinin bizzat başvuruda bulunması gerekir. 

Otomobillerde plaka bulunması zorunludur. Karayolları Trafik Yönetmeliğinde araç plakaları ile ilgili olarak önemli değişikler yapılmıştır. Trafiğe uygun olmayan plakaların değişimi ile ilgili olan bu yönetmelikte plakaların hangi durumlarda değişmesi gerektiği açıklanmıştır. TÜVTÜRK tarafından “ağır kusurlu” olarak da kabul edilen bu plakaların mutlaka değişmesi gerekir çünkü bu araçların muayeneden geçmesi mümkün değildir ayrıca düzeltilmediği takdirde de cezai yaptırım uygulanır. 

- APP plakalar (Amerikan pres plakaları): APP plakalar, görüntüleri farklı olduğu için otomobil hırsızları, kaçakçılar ve tanınmak istemeyen kişiler tarafından kötü amaçla kullanılmaktadır. Bu nedenle APP plakalı araç sahiplerinin yönetmeliğe uygun olarak plakalarını değiştirmeleri gerekir. 

- Damgasız plakalar: “Sahte plaka” olarak da adlandırılan bu plakaların değiştirilmesi gerekir.

- Üstünde vida olan plakalar: Üzerinde vida bulunan plakalar, plakadaki harflerin okunması konusunda sorun yaratır. Bu nedenle de Karayolları Trafik Yönetmeliği tarafından yasaklanmıştır. Dolayısıyla aracında vidalı plaka varsa plakayı değiştirmen zorunlu tutulmuştur. 

- Plakanın arka tarafından TR Ay Yıldız olmayan plakalar: Plakaların bulunduğu ülkeyi temsil etmesi yönetmeliklerle zorunlu tutulmuştur. bu nedenle Eğer aracının plakasında Ay - Yıldız yoksa plakayı mutlaka değiştirmen gerekir. 

- Kalın, italik ya da silik yazılmış plakalar

- Deforme olmuş ve eskimiş plakalar.