Otomotivde vergi hesapları değişti

Türkiye otomotiv sektöründe uzun süredir beklenen ve kamuoyunda yoğun şekilde tartışılan yeni Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi, 23 Temmuz 2025 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yürürlüğe girdi. Yeni sistem, araçların motor hacmi, vergisiz satış fiyatı (matrah), yakıt tipi, emisyon değeri ve menzil gibi teknik özelliklerine göre daha katmanlı ve detaylı bir vergi yapısı sunuyor.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, değişen ÖTV yapısının sıfır ve ikinci el araç piyasasında fiyat ve talep dengelerini önemli ölçüde etkileyeceğini belirtti.
Yeni ÖTV Sistemi Neleri Değiştiriyor?
Yeni düzenlemeyle birlikte ÖTV hesaplamasında şu kriterler daha belirleyici hale geldi:
Motor silindir hacmi artık 1400 cm³ ve 1600 cm³ olmak üzere iki ayrı kategoriye ayrıldı.
Matrah dilimleri daha fazla kademeye ayrılarak vergi oranları çeşitlendirildi.
Elektrikli ve plug-in hibrit araçlarda motor gücü, elektrikli menzil, emisyon değeri ve matrah ayrı ayrı dikkate alınmaya başlandı.
Bazı düşük hacimli içten yanmalı motorlarda vergi indirimi sağlanırken, yüksek fiyatlı modellerde vergi artışı görüldü.
Eski ve Yeni Sistem Karşılaştırması
Yeni ÖTV Oranları: Detaylı Örnekler
İçten Yanmalı Araçlar (≤1.4L):
Matrah ≤ 650.000 TL → %70
650.000 – 900.000 TL → %75
900.000 – 1.100.000 TL → %80
1.100.000 TL → %90
1.4L – 1.6L Arası Araçlar:
Matrah ≤ 850.000 TL → %75
850.000 – 1.100.000 TL → %80
1.100.000 – 1.650.000 TL → %90
1.650.000 TL → %100
Tam Elektrikli Araçlar:
≤160 kW & Matrah ≤ 1.650.000 TL → %25
≤160 kW & Matrah > 1.650.000 TL → %55
160 kW & Matrah ≤ 1.650.000 TL → %65
160 kW & Matrah > 1.650.000 TL → %75
Plug-in Hibrit (Emisyon ≤ 25 g/km, menzil ≥ 70 km):
≤1.6L & Matrah ≤ 1.350.000 TL → %45
1.6L – 1.8L & Matrah ≤ 1.350.000 TL → %85
0 KM Araçlara Etkisi: Kim Kazandı, Kim Kaybetti?
Yeni ÖTV sistemi bazı giriş seviyesi araçlarda küçük oranlı indirimler getirirken, özellikle elektrikli ve orta-üst segment modellerde belirgin fiyat artışlarına neden oldu.
İndirime giren bazı modeller:
Fiat Egea 1.4 Fire → Yaklaşık %5 indirim
Renault Clio 1.0 → Yaklaşık %3 indirim
Hyundai i10 / i20 baz versiyonlar
Zam gören modeller:
Togg T10X → %10-14 arası fiyat artışı
Tesla Model Y → Yaklaşık %13 artış
Mercedes C Serisi, BMW 3 Serisi gibi premium modeller → %8-15 arası zam
İkinci El Piyasasına Yansımalar
Yeni ÖTV düzenlemesi ikinci el otomobil pazarını da doğrudan etkiliyor. Cardata’ya göre;
Talep kayması yaşanacak: Artan sıfır fiyatları, tüketiciyi ikinci ele yöneltecek.
Fiyat artışı kaçınılmaz: Temmuz sonu – Ağustos başında ikinci el fiyatlarında ortalama %4–6 oranında artış bekleniyor.
Yatırımcı avantajı: Önceden sıfır araç alan birey ve kurumlar, kısa vadede ciddi değer artışı elde edecek.
"Pazarda Yeniden Yapılanma Şart"
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Yeni ÖTV rejimi, teknik detaylara dayalı yapısıyla daha adaletli görünse de, anlaşılması oldukça güç bir sistem oluşturdu. Giriş seviyesindeki bazı yerli modeller avantaj sağlarken, elektrikli araçlardaki vergi artışı bu segmentin cazibesini azaltabilir.” ifadelerini kullandı.
Yeni Sistemle Gelen Başlıca Değişiklikler
Getirdikleri:
Vergilendirmede teknik kriterlerin dikkate alınması
Giriş segment yerli araçlarda fiyat avantajı
Emisyon bazlı teşvik sisteminin devreye girmesi
Elektrikli araçlarda matrah sınırının artırılması
Götürdükleri:
Karmaşık ve çok katmanlı bir vergi yapısı
Orta ve üst segmentte ciddi fiyat artışları
Elektrikli giriş modellerinin avantajının azalması
Yeni ÖTV Sistemi Pazarı Yeniden Şekillendirecek
Yeni düzenleme, kısa vadede fiyat artışlarını, orta vadede ise tüketici tercihleri ve marka fiyat politikalarında önemli değişimleri beraberinde getirecek. Özellikle yerli üretim ve düşük hacimli araçlar kısmi avantajlar sağlarken, yüksek teknolojili ve premium segmentte ciddi fiyat baskıları oluşacak.